Texnokun.uz hafta Ichida – 30.07.2023.

Threads foydalanuvchilari keskin kamayishi, Keniyadagi kiberhujum, Gollivud yozuvchilari sun’iy intellektga qarshi, Apple’dan yangilanishlar hamda Twitterning rebrendlashuvi kabi eng so’nggi qiziqarli xabarlar bilan tanishing.

Texnokun.uz ning 30.07.2023 kuni bo’yicha haftalik yangiliklar dayjesti!

Mark Tsukerberg: Foydalanuvchilar soni yarmidan ko’proqqa kamaydi

Meta xo’jayini Mark Tsukerbergning so’zlariga ko’ra, ularning Threads deb nomlangan yangi ijtimoiy media platformasi foydalanuvchilar sonining sezilarli darajada qisqarishiga duch keldi. Threads dastlab shu oy boshida ishga tushirilgandan atigi besh kun ichida 100 milliondan ortiq foydalanuvchiga ega bo’ldi, ammo o’shandan beri raqamlar pasayib ketdi.

U vaziyatni “normal” deb ta’rifladi va dasturga yangi xususiyatlar kiritilishi bilan foydalanuvchilarni ushlab turish yaxshilanishiga optimizm bildirdi. Threads birinchi marta ishga tushirilganda, u cheklangan funksionalligi uchun tanqid qilindi. Biroq Meta ushbu muammoni hal qilish uchun alohida obuna va siz uchun kanallar kabi yangi xususiyatlarni qo’shish va xabarlarni turli tillarga tarjima qilish imkoniyatini kengaytirishga harakat qilishini aytdi.

Meta kompaniyasining mahsulot bo’yicha direktori Kris Koks hozirda foydalanuvchilarni platformaga qaytarish uchun ko’proq “ushlab turishni rag’batlantiruvchi ilgaklar” ni joriy etishga e’tibor qaratayotganini aytdi. Masalan, ular Instagram ilovasidan foydalanadigan odamlar Threads tarkibiga osongina kirishlarini ta’minlashni xohlashadi. Shuni ta’kidlash kerakki, Threads’ga ro’yxatdan o’tish uchun foydalanuvchilar Instagram hisobiga ega bo’lishlari kerak.

Keniyadagi kiberhujum: Nega eCitizen ishlamayapti?

Keniya hukumati hozirda yirik kiberhujum bilan kurashmoqda, bu deyarli bir hafta davomida hukumatning muhim onlayn platformasining ishdan chiqishiga sabab bo’ldi. Hujum ba’zi xususiy kompaniyalarga ham ta’sir ko’rsatdi, ammo zararning aniq miqdori hali noma’lum. Hukumat hali ham hujumni kim sodir etganini va ularning sabablari nima ekanligini aniqlashga harakat qilmoqda.

Kiberhujumning maqsadi 5000 dan ortiq davlat xizmatlaridan foydalanish uchun jamoatchilik tomonidan foydalaniladigan eCitizen portali ekanligi tasdiqlandi. Natijada, odamlar pasport olish uchun ariza berish yoki yangilash, haydovchilik guvohnomasi, shaxsiy guvohnoma va milliy sog’liqni saqlash yozuvlarini olish kabi Portal xizmatlaridan foydalanishda qiyinchiliklarga duch kelishmoqda.

Kiberhujum, shuningdek, poyezd chiptalarini bron qilish, elektr energiyasini to’lash va mobil pul bilan bank xizmatlarini o’z ichiga olgan boshqa xizmatlarning ishdan chiqishiga olib keldi. Bu do’konlarda, jamoat transportida, mehmonxonalarda va boshqa platformalarda to’lovlarni amalga oshirishda qiyinchiliklarga duch kelgan mashhur m-Pesa mobil to’lov xizmati foydalanuvchilariga ta’sir qildi.

Gollivud yozuvchilari sun’iy intellekt tufayli ishini yo’qotishdan xavotirda

Gollivudlik ssenariy muallifi Mishel Amor sun’iy intellekt (AI) ning o’z karyerasiga potentsial ta’siri haqida o’z xavotirlarini bildiradi. U sun’iy narsa bilan almashtirilishini xohlamaydi. Amor, boshqa amerikalik televideniya va kino yozuvchilari bilan bir qatorda, may oyidan beri ish tashlashmoqda.

Ularning asosiy talablaridan biri shundaki, studiyalar va striming platformalari ChatGPT kabi sun’iy intellektga asoslangan yozib olish vositalaridan kelajakda foydalanishga cheklovlar qo’yadi. Amerika yozuvchilar uyushmasi yozuvchilar uyushmasi sun’iy intellektdan inson yozuvchilarini almashtirish uchun emas, balki faqat tadqiqot maqsadlarida foydalanilishini ta’minlash uchun yozma kelishuvlarni talab qilmoqda. Amor o’z tashvishi bilan o’rtoqlashadi va 35 yillik ishdan keyin onasining qadoqlash ishi robototexnika bilan almashtirilganligini misol qilib keltiradi. Biroq, u yozish san’at turi ekanligini ta’kidlaydi va soxta Pikassoning qadr-qimmatini shubha ostiga qo’yadi.

Amor ssenariy yozishda sun’iy intellektdan foydalanishga qat’iy qarshi bo’lib, yozuvchilar ko’ngilochar sanoatning yuragi va ruhi ekanligini ta’kidlaydi. Uning fikricha, yozuvchilar o’z hissalarini qo’shmaguncha sanoatda hech narsa bo’lmaydi.

Apple API control yordamida ilovalar xavfsizligini yaxshilaydi

Apple foydalanuvchilarni onlayn kuzatib borish uchun ma’lum qurilmalar haqidagi ma’lumotlardan foydalanishni o’z ichiga olgan qurilma barmoq izlari bilan faol kurashmoqda. Ushbu kuzatuv texnologiyasidan ruxsatsiz foydalanishning oldini olish uchun Apple WWDC 2023 ko’rgazmasida yangi tashabbusni e’lon qildi.

Ushbu tashabbusning maqsadi foydalanuvchilarni kuzatadigan ilovalarni yanada ko’rinadigan qilish va foydalanuvchilarga bunday kuzatuvga nisbatan shaffoflikni oshirishdir. Apple ishlab chiquvchilarga ushbu tashabbus qanday amalga oshirilishi haqida batafsil ma’lumot berdi. Ushbu sa’y-harakatlar Apple kompaniyasining 2018-yilda Safari brauzer ma’lumotlariga veb-saytga kirishni cheklash bilan boshlangan va 2021-yilda iOS 14.5-da foydalanuvchining aniq kuzatuv ruxsatini joriy etish bilan davom etayotgan kuzatuv kurashining bir qismidir. Ushbu chora-tadbirlar muvaffaqiyatli bo’ldi, chunki AQShdagi iPhone foydalanuvchilarining atigi 4 foizi hozirda ilovalarga ushbu usullar yordamida ularni kuzatish imkonini beradi.

Apple’ning so’nggi harakati barmoq izlari deb nomlanuvchi boshqa kuzatuv vositalariga qaratilgan. Har bir qurilmada identifikatsiya qilish uchun ishlatilishi mumkin bo’lgan o’ziga xos noyob ma’lumotlar mavjud, masalan, ekran o’lchamlari, model va o’rnatilgan ilovalar soni. Ushbu ma’lumotlar qurilmaning turli xil ilovalar va veb-saytlar o’rtasida harakatlanishini kuzatish uchun ishlatilishi mumkin. Apple ushbu ma’lumotlardan foydalanuvchilarni kuzatishda foydalanish g’oyasini qat’iyan rad etadi, chunki u buni shaxsiy hayotga tajovuz deb biladi.

Ilon Musk Twitter’ni rebrendlash orqali dadil qadam tashlaydi

Tesla va SpaceX bosh direktori Ilon Musk rebrending bo’yicha muhim qaror qabul qilib, Twitter’ning ramziy Blue bird belgisini sirli X bilan almashtirishga qaror qildi. Musk 23-iyul kuni ertalab rebrendingni e’lon qildi va ertasi kuni tanish ko’k qush Twitter saytidan g’oyib bo’ldi, qolgan hamma narsa o’zgarishsiz qoldi.

Boston universitetining Questrom biznes maktabidan marketing bo’yicha mutaxassis Patrisiya Xembrik Maskning harakatiga izoh berib, odatda brendlar rebrending paytida o’zlarining mavjud brendlari bilan bog’liq ijobiy imidjni saqlab qolishga intilishini ta’kidladi. Biroq Maskning eski brendni yangi belgi bilan to’liq almashtirish qarori juda radikal deb hisoblanadi. Xambrikning ta’kidlashicha, bunday keskin o’zgarishlar odatda brend o’zining ijobiy obro’sini yo’qotganda oxirgi chora hisoblanadi. Uning tan olishicha, biznes strategiyasi nuqtai nazaridan Musk Twitterni yo’lga qo’yish uchun bunday radikal qadam zarurligini ko’rishi mumkin. Ushbu harakat o’yinni o’zgartirishi mumkin bo’lsa-da, u salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.

Hafta davomida juda ko’plab texnologik voqealar sodir bo’ldi, ammo biz siz eng sara xabarlarni yetkazishga harakat qildik. Umid qilamizku, shu qisqa daqiqalar ichida biz bilan vaqtingizni samarali o’tkazdingiz. Shu kabi kompyuter-texnologiyalariga oid nihoyatda dolzarb va qiziqarli yangiliklardan birinchilardan bo’lib xabardor bo’lishni xohlasangiz Texnokun.uz (http://texnokun.uz/) saytini kuzatib boring. Biz sizga doim eng yangi va muhim xabarlarni yetkazishda davom qilamiz.

Mavzuga oid maqolalar