Apple yangiliklari, Tesladan yanada arzon narxlar, Sun’iy intellekt haqida xavotirlar, Microsoft kibertahdidlarga qarshi hamda yangi AVrecon zararli dasturi kabi eng so’nggi qiziqarli xabarlar bilan tanishing.
Texnokun.uz ning 21.07.2023 kuni bo’yicha haftalik yangiliklar dayjesti!
Apple Buyuk Britaniyaning kuzatuv to’g’risidagi qonun loyihasi taklifiga qarshi
Apple taklif etilayotgan yangi qonunlar tufayli ularning xavfsizligini xavf ostiga qo’yishdan ko’ra, FaceTime va iMessage kabi xizmatlarni Buyuk Britaniyadan olib tashlashni afzal ko’radi.
Buyuk Britaniya hukumati 2016-yilgi tergov vakolatlari to’g’risidagi qonunni (IPA) yangilamoqchi. Ular xabar almashish xizmatlarini mijozlarga taqdim etishdan oldin ichki ishlar vazirligidan ruxsat olishlarini xohlashadi.
Qonunga ko’ra, ichki ishlar vazirligi jamoatchilikka xabar bermasdan xavfsizlik xususiyatlarini o’chirishni talab qilishi mumkin. Tavsiya etilgan yangilanish buni darhol, qayta ko’rib chiqmasdan yoki nazorat qilmasdan amalga oshiradi. Hozirda kompaniyalar shikoyat qilishlari mumkin va ko’rib chiqish jarayoni davom etmoqda.
Ushbu talablar maxfiy bo’lganligi sababli, biz ularning qanchasi ilgari surilganligini va ular bajarilganligini bilmaymiz. Hozirda ko’plab xabar almashish xizmatlari uchidan uchigacha shifrlashga ega, ya’ni faqat xabarlarni yuboradigan va qabul qiladigan qurilmalar ularning parolini ochishi mumkin.
Elon Musk: Tesla yana narxlarni pasaytirishni ko’rib chiqmoqda
Tesla bosh direktori Elon Maskning ta’kidlashicha, kompaniya global iqtisodiyotning oldindan aytib bo’lmaydigan holati tufayli o’z narxlarini pasaytirishda davom etishi mumkin.
Maskning izohlari Tesla qattiq raqobatga duch kelayotgani va daromad darajasi past bo’lganligi haqidagi xabarlardan keyin paydo bo’ldi. So’nggi oylarda Tesla AQSh va Xitoy kabi yirik bozorlarda o’z narxlarini bir necha bor pasaytirdi.
Natijada, Tesla aksiyalari Nyu-Yorkdagi ba’zi savdolarda 4 foizdan ko’proqqa tushib ketdi, kompaniya so’nggi to’rt yil ichida eng past foyda marjasini e’lon qildi.
Iyun oyida yakunlangan uch oy ichida Teslaning yalpi foyda marjasi o’tgan yilning shu davridagi 26,2 foizdan 18,2 foizga tushdi.
Wall-street tahlilchilari bilan suhbatlar chog’ida Mask, agar kerak bo’lsa, jahon iqtisodiyotining noaniq holatini tan olib, narxlarni yanada pasaytirishga tayyorligini ta’kidladi.
“Biz hozirda notinch davrlarni boshdan kechirmoqdamiz”, dedi Musk va qo’shimcha qildi: “bir lahzada jahon iqtisodiyoti qulab tushayotganga o’xshaydi, keyin esa yana yaxshidek tuyuladi. Men nima bo’layotganini tushunmayapman.”
Ma’lumotlarni himoya qilish bo’yicha mutaxassislar generativ sun’iy intellekt haqida o’z xavotirlarini bildirmoqdalar
Yaqinda generativ sun’iy intellekt (AI) paydo bo’ldi, u odamlar yaratgan narsalarga juda o’xshash matn, rasm, ovoz va videolarni yaratishi mumkin. ChatGPT, DALL-E, Bard va shu kabi sun’iy intellekt modellari ommaviy ma’lumotlar bo’yicha o’qitilgan va endi keng jamoatchilikka taqdim etiladi. Ushbu texnologiyani amalga oshirish xavfsizlik, ishonchlilik va adolatni ta’minlash uchun zarur bo’lgan qonunlarni qabul qilishdan ko’ra tezroq amalga oshiriladi.
Norvegiyalik mutaxassislar iste’molchilar huquqlarini himoya qilish va ma’lumotlar maxfiyligi bilan bog’liq potentsial muammolarni hal qilishda tashabbus ko’rsatmoqdalar. 2023-yil iyun oyida Norvegiya iste’molchilar kengashi “Mashinadagi arvoh – generativ AI tomonidan iste’molchilarga yetkazilgan zararni bartaraf etish” nomli hisobotni e’lon qildi. Hisobotda generativ AI tizimlarining inson huquqlarini himoya qiladigan tarzda ishlab chiqilishi va ishlatilishini ta’minlash bo’yicha ko’rsatmalar berilgan.
Norvegiya ma’lumotlarni himoya qilish boshqarmasi, Datatilsynet, shuningdek, generativ sun’iy intellekt umumiy ma’lumotlarni himoya qilish qoidalarini (GDPR) qanday buzishi mumkinligi haqida xabardorlikni oshiradi. Sun’iy intellektning generativ modellari ko’pincha ma’lumotlar yaratuvchilarining bilimi yoki roziligisiz ko’plab manbalardan olingan katta hajmdagi ma’lumotlardan foydalanadi.
Oddiy qilib aytganda, Norvegiyadagi mutaxassislar generativ sun’iy intellekt bilan bog’liq xavflardan xavotirda. Ular iste’molchilarni himoya qilish va inson huquqlari hamda ma’lumotlar maxfiyligi buzilmasligini ta’minlash bo’yicha ko’rsatmalar ustida ishlamoqda.
Microsoft o’sib borayotgan kiber tahdidlariga qarshi kurashish uchun ajoyib yangiliklarni e’lon qildi
Asosan, ular tashkilotlarga kiberxavfsizlik hodisalarini tekshirishda va ularning tizimlarida nima sodir bo’layotganini yaxshiroq tushunishda yordam berish uchun bulutda jurnal yozish imkoniyatlarini takomillashtirmoqda. Bu ularning elektron pochta infratuzilmasiga yaqinda qilingan hujum tufayli ba’zi tanqidlarga uchraganidan keyin sodir bo’ldi.
Microsoft ushbu o’zgarishlarni amalga oshirmoqda, chunki u kiber tahdidlar tez-tez va murakkablashib borayotganini payqadi. Ular o’yindan bir qadam oldinda bo’lishni va mijozlari yaxshi himoyalanganligiga ishonch hosil qilishni xohlashadi.
2023-yil sentabr oyidan boshlab ushbu yaxshilanishlar ham davlat, ham tijorat mijozlari uchun mavjud bo’ladi. Bu ajoyib bo’ladi, chunki bu yaxshilanishlardan ko’proq odamlar foydalanishi mumkinligini anglatadi.
Ushbu yangilanishlar yordamida foydalanuvchilar batafsil elektron pochta kirish jurnallariga va 30 dan ortiq boshqa jurnal ma’lumotlariga kirish huquqiga ega bo’ladilar. Ilgari, bu faqat Microsoft Purview Audit (premium) obunasiga ega bo’lganlar uchun mavjud edi.
Bu hali hammasi emas. Windows ishlab chiqaruvchisi, shuningdek, Audit Standard mijozlari uchun standart saqlash muddatini uzaytiradi. Shunday qilib, jurnallarni faqat 90 kun saqlash o’rniga, endi ularni 180 kungacha uzaytiradilar. Bu sizning jurnallaringizni ko’rib chiqish va nima bo’layotganini aniqlash uchun ikki baravar ko’p vaqt degani.
Umuman olganda, bu Microsoftning kiberxavfsizlikni yaxshilash va o’z mijozlarini tahdidlardan himoya qilish bo’yicha ajoyib qadamidir.
Yangi AVrecon zararli dasturi 20 mamlakatda 70 000 Linux routerlarini zararladi
AVrecon deb nomlangan zararli dasturlarning yangi turi topildi va u 20 ta turli mamlakatlardagi 70 000 ga yaqin Linux routerlarida muammolarga olib keladi. Ushbu zararli dastur ikki yildan ortiq vaqtdan beri mavjud bo’lib, kichik ofislar va uylarda ishlatiladigan zaif routerlarni zararlaydi.
Ushbu kashfiyot kiberxavfsizlik va infratuzilmani himoya qilish agentligi (CISA) hukumat idoralariga noto’g’ri sozlangan tarmoq uskunalari xavfi to’g’risida ogohlantirish berganidan ko’p o’tmay sodir bo’ldi. Lumen Black Lotus labs mutaxassislarining fikriga ko’ra, AVrecon ZuroRAT va HiatusRAT’dan keyin ushbu kichik ofis va uy Routerlariga qaratilgan uchinchi turdagi zararli dasturdir. 2021-yilda ushbu zararli dastur Netgear routerlarini nishonga olish orqali aniqlanishdan qochishga muvaffaq bo’ldi. Ammo endi u zararlangan botlar tarmog’ini yaratish va parollarni ochish va raqamli reklama firibgarliklari kabi turli xil hujumlarni amalga oshirish uchun e’tiborini kichik ofis va uy Routerlariga qaratdi.
Zararlanishlarning eng ko’p soni Buyuk Britaniya va Qo’shma Shtatlarda, undan keyin Argentina, Nigeriya, Braziliya, Italiya, Bangladesh, Vetnam, Hindiston, Rossiya va Janubiy Afrikada topilgan.
Hafta davomida juda ko’plab texnologik voqealar sodir bo’ldi, ammo biz siz eng sara xabarlarni yetkazishga harakat qildik. Umid qilamizku, shu qisqa daqiqalar ichida biz bilan vaqtingizni samarali o’tkazdingiz. Shu kabi kompyuter-texnologiyalariga oid nihoyatda dolzarb va qiziqarli yangiliklardan birinchilardan bo’lib xabardor bo’lishni xohlasangiz Texnokun.uz (http://texnokun.uz/) saytini kuzatib boring. Biz sizga doim eng yangi va muhim xabarlarni yetkazishda davom qilamiz.
Eng ko’p o’qilgan maqolalar