2022-yil 28-oktyabr kuni kompaniya asoschisi janob Mark Zuckerberg kompaniyaning Facebook Connect deb nomlangan yillik ichki AR/VR konferensiyasidagi asosiy nutqida kompaniya rebrendingini, ya’ni kompaniya nomini o’zgartirmoqchi ekanligini aytdi. Mark kompaniya nomi endilikda “Meta” ga o’zgarishini e’lon qildi. Bu esa ular boshqarmoqchi bo’lgan Metaverse haqidagi tasavvurni ifodalaydi. Meta haqida ko’p gapirilgan bo’lsa-da, bu yerda siz bilishingiz kerak bo’lgan Meta haqida 12 ta qiziqarli va ilhomlantiruvchi faktlar haqida hikoya qilamiz:
1. Meta nomi nimani anglatadi?
Yunoncha ‘mét’ so’zidan ilhomlangan bo’lib, yuqorida yoki oshib ketish ma’nolarini anglatadi. Janob Mark Zuckerbergning fikricha, bu har doim qurish yoki yaratish mumkin bo’lgan ko’proq narsa borligini anglatadi. Bu nom kompaniyaning ijtimoiy tarmoqlardan tashqaridagi maqsadlarini va “metaverse”da kuchli o‘yinchiga aylanishni aks ettiradi. Intervyuda u shunday deb ta’kidlaydi: “Bugungi kunda bizni ijtimoiy media kompaniyasi sifatida ko’rishadi, lekin bizning DNKimizda biz odamlarni bog’lash uchun texnologiya yaratuvchi kompaniyamiz ”.
2. Nima uchun kompaniya qayta nomlandi?
Meta bilan janob Mark Zuckerberg kompaniyani ijtimoiy tarmoqlardan tashqariga olib chiqishni nazarda tutmoqda. “Internet kelajagi” deb atalgan Metaverseda dominant o’yinchi bo’lgan platformaga aylanish Markning maqsadi hisoblanadi. Kompaniyaning yillik Connect konferensiyasida so’zlagan nutqida u shunday dedi: “Hozirda bizning brendimiz bitta mahsulot bilan shunchalik chambarchas bog’langanki, u kelajakda u yoqda tursin, bugungi kunda qilayotgan barcha ishlarni ifodalay olmaydi. Vaqt o’tishi bilan bizni Metaverse kompaniyasi sifatida ko’rishga umid qilaman va men o’z ishimizni hamda o’zligimizni biz qurayotgan narsaga bog’lashni xohlayman”
3. Logotip qanday ma’noni bildiradi?
Meta uchun tanlangan logotip cheksiz imkoniyatlar va cheksiz koinotlarni ifodalovchi “cheksizlik halqasi”dir. U “M” harfini ramziy qilish uchun mo’ljallangan va u ilovalar yoki virtual haqiqat dunyosi bo’ladi, barcha ekran o’lchamlari va platformalarida samarali ko’zga tashlanadi. Ko’k rang saqlanib qolindi, ammo gradient avval mavjud bo’lgan klassik yorqinlik o’rniga neonga yaqinroqdir. Bundan tashqari, logotipdagi quyuqroq soyadan yengilroq soyaga silliq o’tish ham sezilarli darajada kuzatiladi. Cheksizlikning yuqori chap tomoni quyuqroq ko’k soyaga ega, qolgan qismida esa yengilroq.
4. Tayyorgarlik 2014-yilda boshlangan edi.
Janob Mark Zuckerberg tomonidan Facebookning “Meta” ga rebrendingi va metaversega ishga tushirilishidan so‘ng, bu tayyorgarlik 2014-yilda Facebook “Oculus” VR garniturasini sotib olgach boshlangani haqida xabarlar bor edi. Facebookning Oculus VR garnituralariga kiritgan sarmoyalari uning Metaverse maqsadlarining asosiy qismidir. Zuckerberg o’zining Metaverse taqdimotidagi asosiy nutqida bu orzuning ancha eski ekanligini aytdi. Bu uning o’rta maktab davrlariga to’g’ri keladi. Uning qo’shimcha qilishicha, u do’stlar bilan muloqot qilish, virtual dunyoda tug’ilgan kunga borish kabi har qanday joyda bo’lishi mumkin bo’lgan Internet haqidagi fikrlarni ishlab chiqdi. U Facebookni yaratganida, texnologiyalar uning virtual olam haqidagi orzusini haqiqatga aylantirish uchun yetarli darajada rivojlangan emas edi.
5. Metaverse o’zi nima?
Oddiy so’zlar bilan aytganda, Metaverse – bu virtual dunyo, kompaniyalar yaratmoqchi bo’lgan dunyoning 3D versiyasi uchun kontsepsiya. Bu dunyoda odamlar virtual dunyoda o’zlarining animatsiyasi bo’lgan avatarlari orqali bir-birlari bilan muloqot qilishadi. Virtual dunyo biz yashayotgan haqiqiy dunyoga juda o’xshash bo’ladi; biz nafaqat bir-birimiz bilan o’zaro aloqada bo’lamiz, balki haqiqiy dunyoda qiladigan hamma narsani qila olamiz. Bu kelajak internetiga o’xshaydi.
Internet qandaydir ma’lum bir kompaniyaga tegishli emas, balki Google va Facebook kabi kompaniyalar qurilgan poydevorga aylangani kabi, Metaverse ham ma’lum bir kompaniyaga tegishli bo’lmaydi, lekin kompaniyalar va ilovalar yaxshilash uchun mahsulotlar ishlab chiqaradi.
Janob Mark Tsukerberg, xatida, buni quyidagicha ta’riflaydi: “Bu kelajakda ofisga qatnashlarsiz, do’stlaringiz bilan kontsertda yoki ota-onangizning uyida bo’lish uchun bir zumda gologramma sifatida teleportatsiya qilishingiz mumkin bo’ladi”. Metaverse dunyo uchun mutlaqo yangilik emas. Metaverse ustida ishlayotgan ko’plab kompaniyalar mavjud. Buning ustida ishlagan va sizga virtual dunyo tajribasini taqdim etgan ba’zi kompaniyalar orasida Fortnite, Roblox va boshqalar kabi o’yinlarni ishga tushirgan o’yin kompaniyalari kiradi.
6. Metaverse atamasini kim yaratgan?
“Metaverse” atamasi birinchi marta 1992-yilda janob Nil Stivenson tomonidan “Qor halokati” ilmiy-fantastik romanida ishlatilgan. Kitobda odamlar 3D virtual olamida avatarlari orqali bir-birlari bilan muloqot qilishadi. Janob Mark Zuckerberg aytganidek, janob Nil Stivenson o’sha paytda kitobda “Metaverse” bir kun kelib internetning vorisi bo’lishini ta’kidlagan edi.
7. Ilovalar o‘z nomini saqlab qoladi.
Kompaniya nomi “Meta” ga o‘zgartirildi, lekin ularga tegishli bo‘lgan ilovalar, jumladan, Facebook, Instagram va Whatsapp nomlari saqlanib qoladi. Biroq Oculus Quest ilovasi “Meta Quest” deb o’zgartiriladi.
8. Endryu “Boz” Bosvort texnologik direktor bo’ladi.
Mark Zuckerberg janob Endryu Bosvort (kompaniyada “Boz” nomi bilan mashhur) 2022-yilda texnik direktor lavozimini egallashini va Metaverse bilan bog’liq texnologiyalarni yaratish bo’yicha bo’limni boshqarishini e’lon qildi. Janob Endryu hozirda “Reality Labs”ga (kompaniyaning apparat bo’limi) rahbarlik qiladi. U 15 yildan beri Facebookda ko‘plab rollarda ishlagan. U Yangiliklar tasmasini yaratish ortidagi asosiy miyadir. Meta (avvalgi Facebook) uning ishi haqidagi tavsifida shunday deyilgan:
“U Mark Zuckerbergga 2006-yil yanvar oyida Facebook deb atalgan kompaniyaga qoʻshildi va u yerda News Feed hamda koʻplab suiisteʼmollikka qarshi tizimlarni yaratdi, ularning baʼzilari hali ham ishlab chiqarilmoqda. Sayt tezligi va ishonchliligini optimallashtirish ustida qisqa vaqt ishlagandan so’ng, Endryu kompaniyaning muhandislar jamoasini o’sishi va madaniyatini saqlab qolish uchun mo’ljallangan olti haftalik Bootcamp dasturini yaratdi va boshqardi. Keyin u barqarorlikni oshirgan holda Xabarlar va Chat mahsulotlarini integratsiyalashuviga rahbarlik qildi, keyin esa Guruhlar, Messenger va Video qo‘ng‘iroqlar guruhlarini ham boshqargan. Turli vaqtlarda u Voqealar, Joylar, Fotosuratlar, Videolar, Xronologiya, Maxfiylik, Mobil Monetizatsiya va Tasma reklamalarini nazorat qiluvchi muhandislik direktori bo’lib ham ishlagan. Yaqinda u reklama va biznes platformasi bo’yicha VP bo’lib ishladi, u yerda muhandislik, mahsulot, tadqiqot, tahlil va dizayn sohalariga rahbarlik qildi. 2017-yilda, u kompaniyaning AR/VR tashkilotini yaratdi, bu hozirda Reality Labs deb ataladi. Endryu Meta-ning AR, VR, AI va Quest, Portal, Ray-Ban Stories hamda boshqalar bo’ylab iste’molchi qurilmalaridagi sa’y-harakatlarini boshqaradi.
9. Metaning ijtimoiy tarmoqlardagi mavjudligi.
Turli platformalardagi Facebookga tegishli sahifa va akkauntlar nomi “Meta” deb o’zgartirildi. Bu maqola yozilgunga qadar, quyida Meta ijtimoiy tarmoqlaridagi kuzatuvlar keltirilgan:
Facebook sahifasi: 50 million obunachi; Instagram: 1,4 million obunachi;
YouTube: 146 ming obunachi; Twitter: 13,6 million obunachi.
10. Metaverse uchun texnologiyalarni rivojlantirish uchun sarmoya miqyosi qancha?
Kompaniya Metaverse qurish uchun zarur bo’lgan texnologiyalarni ishlab chiqish uchun taxminan 10 milliard dollar sarmoya kiritishini ta’kidladi.
11. Nazare loyihasi.
Meta e’lonlari bilan bir qatorda kompaniya blog postida ular ustida ishlayotgan navbatdagi loyihaning kod nomini e’lon qildi. Loyiha aqlli ko’zoynaklar bilan bog’liq bo’lib, “Project Nazare” deb nomlanadi. Bu kompaniyaning to’liq AR-qobiliyatli aqlli ko’zoynaklari bo’ladi. Kompaniyaning qo’shimcha qilishicha, ko’zoynaklar “hali bir necha yildan keyin taqdim etiladi”. Asoschisi janob Mark Zuckerberg shunday dedi: “Bizda Nazare loyihasini amalga oshirish uchun hali ancha vaqt kerak bo’ladi, lekin biz sezilarli darajada taraqqiyotga erishmoqdamiz”.
12. Ishga qabul qilish jarayoni.
Meta (ilgari Facebook nomi bilan tanilgan) yaqinda Metaverse uchun kontsepsiya va texnologiyalarni yaratish uchun Yevvropada 10 000 kishini yollashini e’lon qildi .
Metaverse va Facebookning yangi nomi “Meta” haqida qanday fikrdasiz? Quyidagi izohlarda bizga yozib qoldiring.
Foydalanilgan manba: https://www.iuemag.com/n21/aw/15-interesting-and-inspiring-facts-about-meta-you-should-know
Eng ko’p o’qilgan maqolalar